Wat maakt een relatie goed?

Archief
Nieuwsbericht van woensdag 8 augustus 2018
Catrin Finkenauwer, hoogleraar jeugdstudies aan de Universiteit van Utrecht, kan wetenschappelijk aantonen dat er wel iets te zeggen is over de invloed van vakantie op een relatie. De stelling is namelijk dat september de drukste maand van het jaar zou zijn als het om scheidingsaanvragen gaat. Een stelling geponeerd door de beroepsvereniging van scheidingsadvocaten vFAS op basis van een enquête onder de leden. Een vakantie, zo beweert Catrin Finkenauwer, is als een katalysator. Het versterkt hoe de relatie al is. Als het goed zit, kan een vakantie de relatie nog beter maken. Zit het niet goed dan kan het de boel verslechteren. Volwassen relaties met kinderen beëindig je niet in een opwelling, aldus Finkenauer. In een langdurige relatie hebben mensen veel geïnvesteerd: tijd, energie, liefde, kinderen, dat willen mensen niet zomaar opgeven.

De vraag is dan ook. “Wat maakt een relatie eigenlijk goed? “ Catrin Finkenauwer ontdekte drie sleutelelementen: vertrouwen, zelfbeheersing (op crusiale momenten niet vreemdgaan of kwetsen) en waardering. Waardering zit in kleine dingen: je aan afspraken houden, even de vuilniszakken buiten zetten, en vooral elkaar tussendoor aanraken. Bij voorkeur 6 seconden knuffelen, net iets langer dan bij een gewone begroeting. Die factoren bepalen hoe bereid mensen zijn om door te gaan: tevredenheid ( liefde, passie, gemak, vriendschap), investeringen (tijd, geld, huis, energie, kinderen, emoties) en behoeften (ontplooiing, seks, genegenheid, waardering). Als je die behoeften niet elders kunt invullen, is het lastig een relatie te verlaten. Dat verklaart ook onder meer de afhankelijkheid van vrouwen in een relatie met mishandeling. Liefde heeft volgens mij ook te maken met ontroering, die je ten opzichte van iemand voelt. En ik weet dat je verkocht bent als dat je treft. Heel mooi overigens zo’n ontroering.

De Duitse filosoof Victor Kemperer (1881-1960) bestudeerde in de twaalf jaren onder de heerschappij van Hitler de invloed van de nazi-ideologie op de Duitse taal. Zijn aantekeningen werden in 1947 gepubliceerd als Linqua Tertii Imperii: Notizbuch eines Philologe (De taal van het Derde Rijk: notitieboek van een filoloog). Een filoloog is iemand die zich specialiseert in de studie van de taal en de cultuur van een mensengemeenschap.
Die Victor Kemperer poneerde als een sterke stelling: “Woorden kunnen heel kleine doses arsenicum zijn: we krijgen ze ongemerkt binnen, ogenschijnlijk zonder effect, en dan na een tijdje treedt er toch een giftige reactie op.” Waarlijk ware woorden, volgens mijn eigen waarneming. Vaak een echte zware test voor een relatie.

Kemperer constateerde verder dat niet toespraken, persartikelen, pamfletten of posters de grootste invloed op de Duitse taal uitoefenden, maar het herhaaldelijk gebruik van alledaagse woorden in nieuwe contexten. En via de taal sloop de nazi-ideologie ongemerkt ook het denken binnen. Gedeporteerden werden gereduceerd tot Stücke (stuks, exemplaren), een marteling werd een Sonderbehandlung (bijzondere behandeling) en de genocide op de Joden heette de Endlösung der Judenfrage (oplossing van het Jodenvraagstuk). Met andere woorden : met ambtelijk jargon werden onmenselijke praktijken beschreven alsof het om louter technische handelingen ging.

S.F. Nar