Het belang van vakantie

Nieuwsbericht van maandag 18 augustus 2025

Door omstandigheden dit jaar voor Nar geen meivakantie op de Grieks Ionische parel Corfu, maar een kort, doch prachtig krachtig verblijf eind juli/begin augustus op de Nederlandse Waddenparel Terschelling. Scheelt toch zo’n 1700 km - 160 km hemelsbreed. Toch duurde zijn reis naar T. van deur tot deur langer dan de lucht- en autotrip naar Noord Corfu in 2024. Wel zijn eigen keuze, dus a.u.b. totaal geen medelijden of compassie van welke dan aard dan ook. Niet minder dan rond 9 uren was  Nar onderweg met vooral openbaar vervoer: wandelen naar station B., treinreis naar Harlingen Haven met drie keer overstappen in Nijmegen, Zwolle en Leeuwarden. Daarna de bootreis, traag maar oneindig relaxed, op de Waddenzee van  2 uur: van HH naar de haven van West-Terschelling. Vervolgens per bus naar Midsland-Noord en nog een halve tot een  hele kilometer lopen naar de vakantiewoning, waar familie in de eerste graad Nar een warm welkom heette. 

Aan boord van trein en boot volop lezen en reflecteren over onder andere het belang van vakantie afgewisseld met kijken naar voorbij trekkende typische Nederlandse landschappen. Reizen met een geografische blik op weg naar een eiland, een stuk land volledig omringd door water. In dit geval twee zeeën: de Waddenzee en de Noordzee. De middelste van de grote Wadden Vijf:  T-V-T-A-S.

Nar leest in Oroppa, de veel geprezen debuutroman uit 2024 van de Nederlandse schrijfster Safae el Khannoussi, geboren in 1994 te Tanger in Marokko. Winnares van de Libris Literatuur Prijs, als eerste debutant ooit. Haar thema is vooral emigratie naar Europa.

Een passage uit deze literaire ontdekking met als titel: het eenentwintigste arrondissement. 

“Waarom Hind niet op het afgesproken tijdstip was komen opdagen had te maken met de verlokkingen van een mysterieuze wereld die ook wel bekendstond als het eenentwintigste: een immer beschikkend stelsel aan kelders, parken, zolderkamers, tunnels, bruggen, parkeergarages,  bars, straathoeken, souterrains en achterafsteegjes waarin de gelukkige zoeker terechtkwam om, al was het nog zo kortstondig, te ontsnappen aan de voorspelbare, noodlottige loop van het normale leven.”  Is vakantie ook een soort van ontsnappen? 

Wat zegt onder meer de wetenschap over het belang van vakantie? Voor de een voelt het als een hinderlijke onderbreking van de dagelijkse routines, voor de ander als een welkome adempauze. Maar waarom is het zo belangrijk om af en toe afstand te nemen van werk of studie? Het allerbelangrijkste van vakantie is dat je niet geprogrammeerd bent. Het is meer dan rust nemen. 

Reflectietijd is zeer belangrijk voor je loopbaan, beweert hoogleraar Strategisch Human Resource Management Beatrice van der Heijden. Je moet ook kunnen anticiperen op toekomstige arbeidsmarkteisen om expert te blijven in je werk. Zij onderzocht onder meer de inzetbaarheid van werknemers. Niet alleen in het hier en nu, doch ook op de langere termijn. Vijf dimensies onderscheidt zij: beroepsexpertise, anticipatie en optimalisatie, persoonlijke flexibiliteit, organisatiesensiviteit en balans. Als een werknemer zich in deze competenties voldoende kan versterken en ze adequaat in kan zetten, heeft dat positieve effecten op de loopbaan. Vooral voor je anticipatie en optimalisatie is vakantie heel zinvol. Het geeft je de kans om even stil te staan bij je loopbaan tot heden toe en je wensen voor de toekomst, na te denken over wat je wil en kan ontwikkelen, en wat je moet doen om inzetbaar te blijven. Vul je vakantie in op de wijze die goed voelt. Dus niet geprogrammeerd, maar dat je zelf heel bewust keuzes maakt. Wil je twee weken helemaal niets doen, uitslapen en lummelen? Plan het voor jezelf, doe het bewust, en laat je niet van de wijs brengen door wat anderen graag in hun vakantie doen. Als je juist oplaadt van meer intensieve reisprogramma’s en workouts, ook helemaal goed. Het gaat erom dat je doet waar jij op dat moment blij van wordt. 

Esther Kluwer, hoogleraar duurzame relaties en welzijn, benadrukt ook het belang van vakantie. Deze heeft een positief effect op je welzijn. Tijd om bij te komen, te ontspannen en te reflecteren. Het stressniveau gaat omlaag, wat goed is voor relaties, ook binnen gezinnen. Samen nieuwe dingen doen heeft bovendien een positief effect op de relatiekwaliteit. Wel dient de vakantie kwalitatief goed te zijn. Dat je echt uitrust, je je in een prettige omgeving bevindt en ontspant. Kies dus de vakantie die bij je past. De een heeft baat bij routine. Dat is ook de reden waarom veel  mensen elk jaar naar dezelfde bestemming gaan. Zo vinden ze rust. Anderen vinden het juist leuk om het avontuur op te zoeken. In de aanloop naar de vakantie is het relevant op tijd terug te schakelen. Prop de laatste werkweek niet vol. En ga zeker niet meteen de dag na je laatste werkdag op reis. Rust eerst uit, zodat je straks fit door de drukte in bijvoorbeeld  Parijs kunt rijden. Want als je vervolgens totaal gestrest de vakantie ingaat, kun je niet verwachten dat het meteen leuk is. 

Tenslotte hoogleraar arbeids- en Organisatiepsychologie Sabine Geurts. Zij wijst op het belang van goed opladen, vooral voor studenten. Het is belangrijk om echt te ontspannen en los te komen van studiestress. Zij roept studenten op om een deel van de zomer elders door te brengen. Op vakantie herstellen ze beter. Maar dat is natuurlijk niet voor iedere student financieel haalbaar. Een weekje naar Lowlands of naar je ouders kan ook helpen. Om beter los te komen van de studiestress is het goed om even weg te zijn van de plek waar je studeert. Daarnaast is vakantie de tijd om dingen te doen waar je normaal niet aan toekomt. Zoals je nieuwe fotocamera testen of vrijwilligerswerk doen. Dat mag best studie gerelateerd zijn, zolang je maar zelf hiervoor kiest en het uit intrinsieke motivatie gebeurt. Zij raadt studenten aan om zich toch alvast tijdens hun vakantie voor te bereiden op het nieuwe collegejaar. Denk na over vragen als” moet ik bepaalde literatuur bestellen? Hoe ziet mijn  studiejaar eruit? Dit zorgt voort een zachtere landing in september en daarmee ook ruimte om de herstellende activiteiten van de vakantie vast te houden.

S.F. Nar