Van Zwart Gat tot Onze-Dame

Column S.F.Nar
zaterdag 27 april 2019


Wat mij betreft, zelfs afgezien van weer een gewelddadige aanslag door Moslim extremisten, al dan niet IS gerelateerd, nu in Colombo op het eiland Sri Lanka, het voormalige Ceylon, gelegen nabij India, maakte de afgelopen veertien dagen de eerste foto van een Zwart Gat, een machtig mooie mijlpaal in de fysica en een overwinning van het menselijk vernuft en de brand van Onze-Dame (Notre-Dame) in Parijs, de Lichtstad van Frankrijk tevens regeringscentrum van ‘monarch’ E. Macron, de meeste indruk op me. Wat kanttekeningen van mijn kant bij beide mediagenieke gebeurtenissen.

10 april 2019. Zwarte gaten, de meest indrukwekkend monsters uit de kosmos, bestaan echt. Foto’s geven eindelijk het bewijs. De Volkskrant kopte donderdag 11 april bij een twee pagina’s groot artikel over het Zwart Gat: “Het monsterlijke gat dat u nooit zag.” Wetenschappers, met speciale dank aan het immense doorzettingsvermogen van met name de Duitse astronoom Heino Falcke, werkzaam aan de Radboud Universiteit te Nijmegen, hebben een foto gemaakt van het Zwarte Gat in sterrenstelsel M87, op 500 triljoen kilometer van de aarde. Beseffen wij wel hoe groot die afstand is? Dat is 500 maal 1 miljoen tot de derde macht, 1.000.000.000.000.000.000, een 1 gevolgd door 18 nullen dus. In kilometers! Wij vinden een afstand van Maastricht tot Groningen met de auto al ver. In kilometers over de weg is dat 335 km! Of we hebben het over een immense afstand bij een vliegreis van Amsterdam naar Sydney: 16.632 km. Nu weet ik als geograaf maar al te goed hoe immens, maar ook betrekkelijk afstanden zijn en dat mensen zich daar gigantisch op kunnen verkijken. Als jij een rondje over de evenaar zou lopen heb je 40.075 km afgelegd. Na een reisje naar de maan staat de kilometerteller stil op 384.400 km. De maximale afstand tot Mars is 400.000.000 km, de minimale 55.758.006 km, wat eens in de 60.000 jaar voorkomt en de bij de zon is die afstand 149.600.000 km, zeg maar 150 miljoen km.

De meeste van ons hebben al de grootste moeite om een enigszins scherpe foto van een afstand van pakweg 10 meter te maken. En bij die magische foto van een Zwart Gat is die aftand 500 x 1.000.000.000.000.000.000 x 1000 meter! Hoe hebben die wetenschappers dat in godsnaam geflikt? Door acht telescopen op aarde, 2 op Hawaii, 1 in de VS, 1 in Mexico, 2 in Chili, 1 op Antartcia, en tenslotte 1 in Europa (in het Duitse Bonn, het Max Planck Instituut) te koppelen tot een supertelescoop zo groot als de aarde (Event Horizon Telescope). Dat is nodig om scherp genoeg te kunnen zien. Een foto maken van M87 (Messier 87) is vergelijkbaar met het maken van een foto van een appel op de maan. Nou vooruit, een peer mag ook. Wat een gigantische prestatie. Daar neem ik diep, heel diep mijn denkbeeldige hoed voor af!

15 april 2019. Frankrijk. Parijs: Île de la Cité. Brand in de beroemde kathedraal Notre-Dame. Cultuurtempel par excellence van Rooms Katholiek Europa. Afschuw alom tot Trump en Poetin toe. Een ramp? Alleen de spits was gevallen en het dak was verdwenen, terwijl de grootste structuur nog stond. Kunstwerken en relikwieën uit de kerk waren gered. Dagenlang voorpaginanieuws. Toen de cultuurschatten, zoals die van de al-Nuri Moskee in Mosul, in 2014 vernietigd werden door IS of de Amerikanen (per ongeluk?) een relatief onschuldig berichtje op de voorpagina van de dagbladen en een kort itempje in het journaal. Bij de toespraak van Emmanuel Macron op tv kwam hij op me over alsof de brand hem ook goed uitkwam. Kon Frankrijk onder zijn eminente leiding in 5 jaar, heropening bij de Olympische Spelen in Parijs in 2024, dit schitterende symbool van de Westerse Wereld groots, krachtig en machtig gaan herbouwen. Meteen trok met naam en toenaam menig multimiljardair zijn grandioos goed gevulde portemonnee. De Gele Hesjes gingen met nog meer elan wederom de straten in en bestormden uit pure woede symbolisch de superrijken van de wereld woonachtig in Parijs.

S.F. Nar