De A73 van Nijmegen naar Venlo als as van vooruitgang

Column S.F.Nar
vrijdag 6 oktober 2023


De kaart van Zuid-Nederland in De Grote Bosatlas, een onmisbaar icoon, genoemd naar de cartograaf-didacticus P.R. Bos die in 1877 verantwoordelijk was voor de inhoud van de allereerste druk (uitgegeven door J.B. Wolters), maakt veel duidelijk over de ligging, zowel absoluut als relatief, van de gemeente Land van Cuijk (LvC), een vrijwillig verstandshuwelijk tussen vijf gemeentelijke partners, die elkaar al lang kennen, te weten: Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill & St. Hubert en St. Anthonis. 32 dorpen en 1 stad. Absoluut en objectief gezien is het LvC gelegen rond 51 graden 40 minuten NB t.o.v. de evenaar en tussen 5 graden 40 minuten en 6 graden 10 minuten OL van Greenwich nabij Londen. Binnen Noord-Brabant ligt LvC compleet in het oosten van deze provincie, nabij de provincie Limburg, waar Emile Roemer uit Boxmeer gouverneur is en woonachtig te Gennep, via grensrivier de Maas en de provincie Gelderland met dichtbij gelegen de oudste stad van Nederland Noviomagum, beter bekend als Nijmegen. Duitsland en dan in het bijzonder de deelstaat Nordrhein-Westfalen ligt zeer naburig. Ten opzichte van de hoofdstad van Brabant, Den Bosch, is de afstand over de weg niet echt groot, doch relatief, wat tijd betreft, nog altijd enigszins problematisch. Dat geldt zeker ook voor de belangrijkste Brabantse stad, zeker mondiaal gezien, Eindhoven, de hoofdstad van de Silicon Valley van Europa. De regio Eindhoven heeft gemiddeld het hoogste IQ ter wereld, vooral dankzij de vele en zeer hoog opgeleide, veelal buitenlandse werknemers, totaal 40.000 personen, waarvan 20.000 in het gebied rond Veldhoven, van het hightechbedrijf ASML (Advanced Semiconductors Materials Lithography), dat machines bouwt die computerchips maken en dat wereldwijd gezien zo’n 90 procent van de markt in handen heeft. De absolute afstand naar Eindhoven is vrij gering, doch de relatieve redelijk groot. 


Kijken we nog eens naar deze topografische kaart dan zien we dat de verbinding Nijmegen richting Maastricht lang via een bescheiden spoorlijn verloopt, Maaslijn geheten, die sinds 1883 zorgde voor verdere ontsluiting van onze regio. Nijmegen had pas in 1894 een volwaardig stationsgebouw. De komst van de rijkswegen A73 en A77 in oktober 1986 ontsloten ons gebied natuurlijk sterk. Wat oriëntatie betreft is het Land van Cuijk veel meer gericht (geweest) op Nijmegen dan op Den Bosch of Eindhoven. Sociaal-economisch en geografisch gezien zou LvC eigenlijk moeten behoren tot het stadgewest Nijmegen. Doch antiek historische politiek-geografisch entiteiten als provinciegrenzen zijn in dit land nog steeds heilig. 


Kijken we voor derde keer weer heel gedegen naar de topografische kaart van Zuid-Nederland dan zie je mogelijkheden voor een sterke economische ontwikkeling in brede zin parallel aan de A73 en de Maaslijn van Nijmegen tot en met Venlo. En ook de Maas, die hier min of meer evenwijdig aan deze twee infrastructurele werken stroomt, hoort daar nog bij. Met eveneens volop aanhaakmogelijkheden voor daartussen gelegen kleinere stedelijke oorden als Cuijk, Boxmeer, Venray en Horst. Een ontwikkeling die natuurlijk al in gang gezet is, maar een krachtige stroomversnelling nodig heeft. De drie genoemde provincies, vooral onder leiding van Limburg, zijn reeds volop bezig om het Rijk te bewegen veel forser en sneller te investeren in de Maaslijn: elektrische treinen/elektrische bovenleiding in plaats van de huidige storingsgevoelige dieseltreinen en deels dubbelspoor. Het wordt de allerhoogste tijd dat deze regio veel meer aan bod komt. En dat moet in 2024 toch mogelijk zijn gelezen hebbende de politieke programma’s 2023-2027 van onder meer het CDA, BBB en NSC, of zeg maar CDA 1.0, CDA 2.0 en CDA 3.0. Afgelopen maand namelijk had het college van Burgemeester en Wethouders met als eerste vrouw Marieke Moorman (PvdA) van de gemeente LvC met ruim 90.000 inwoners een serieuze speler geworden in Noord-Brabant en in de regio overleg met de B & W ’s van de gemeenten Nijmegen o.l.v. Hubert Bruls(CDA) en Venlo met aan het hoofd Antoin Scholten (VVD): de geboorte van de economische as A73 is nabij. Verder denk en verwacht ik dat ondernemers uit deze 5 gemeenten snel en daadkrachtig de koppen bij elkaar zullen steken om kansen te verkennen en te grijpen in overleg uiteraard met genoemde 5 gemeenten, de 3 aanliggende provincies en het Rijk. Verder past Euregionaal denken daar zeker bij. Een economisch-geograaf zou daarbij uiterst behulpzaam kunnen zijn wat betreft onderzoek en advisering, zoals Buck Consultants International uit Nijmegen. 


Nijmegen zoekt al langer ruimte om vooral verdere woningbouw te plegen. In Noord Nijmegen zijn de grenzen in de Betuwe richting Elst bereikt. Naar het oosten onmogelijk vanwege het fraaie natuurgebied de Ooijpolder, naar het westen is Wijchen al lang overloopgebied. Richting zuiden is Malden al tientallen jaren in trek als suburbane kern. Geen wonder dat Nijmegen nu vooral kijkt naar de gemeente Land van Cuijk, per 01-01-2022 ontstaan, als aantrekkelijk gebied voor huizenbouw. Cuijk is al langer in trek als woongebied voor de Nijmeegse stedelingen. Dat gaat zeker ook gebeuren met Boxmeer. Beide kernen hebben een relatief hoog voorzieningenniveau en zijn gelegen aan de A73, de Maaslijn en de Maas, waarmee universiteitsstad Nijmegen een verbinding heeft middels het Maas-Waalkanaal. 


De A73 als as van vooruitgang biedt volop mogelijkheden voor een krachtige, verdere ontwikkeling van het eens door de Maas en veenmoerassen geïsoleerde Land van Cuijk.  


Zoals ze onder meer in de Betuwe zeggen: “Grijpt als het rijpt.”


S.F. Nar