Nieuwjaarstoespraak 2016 gemeente Boxmeer

Geplaatst op: maandag 4 januari 2016

Dames en heren,

Traditiegetrouw heet ik u namens het gemeentebestuur van Boxmeer van harte welkom op onze jaarlijkse nieuwjaarsontmoeting. Ik hoop van harte dat u kunt terugkijken op gezellige kerstdagen en een feestelijke jaarwisseling. We hebben met z’n allen weer 65 miljoen verknalt. Het is altijd een periode waarin we terugblikken op het afgelopen jaar, maar ik wil met u zeker ook een brug slaan naar het nieuwe jaar. Een brug slaan, verbindingen leggen is als het ware de rode draad van mijn toespraak dit jaar. Niet voor niets vindt u een brug afgebeeld op de uitnodiging voor vandaag en is er een fotowedstrijd gehouden met ‘de brug’ als thema.
Een heel nieuw jaar ligt voor ons. Na alles wat het afgelopen jaar gebeurd is zou je kunnen zeggen: nieuwe ronde nieuwe kansen, of ook wel: een nieuwe lente een nieuw geluid. Want lente lijkt het wel in deze tijd. In plaats van een witte kerst dit jaar bloemen en planten die in bloei staan, asperges die uit de grond komen en zelfs code oranje voor hooikoortspatiënten.
De natuur is van slag, maar erger nog: de wereld is van slag. We zijn er helaas nog steeds niet in geslaagd met elkaar in vrede te leven. 2015 was wel een erg dieptepunt. Angst en terreur overheersten, een historisch grote vluchtelingenstroom kwam op gang. Ook op ons land, dat een naam heeft op te houden als het gaat om naastenliefde en solidariteit, wordt een zwaar beroep gedaan om mensen in nood een veilig onderdak te bieden. Leven in vrijheid is een groot goed en dat gun je natuurlijk ook een ander.

Zeker in het licht van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Syrië en andere landen in het Midden-Oosten is het besef van de zegeningen van 70 jaar vrijheid een zeer actuele aangelegenheid. Met de aanslagen in Parijs, Beiroet en Kenya, wordt ook over andere delen van de wereld een haat verspreid die wij niet kunnen vatten en niet mogen accepteren.
Natuurlijk zullen wij als samenleving de vluchtelingen moeten helpen, maar we zullen ook aandacht moeten besteden aan de mensen die hierover angst en zorgen hebben en zich afvragen: welke impact heeft dit op ons leven? Wat betekent dit voor onze veiligheid?
In het azc in Overloon verblijven thans 900 mensen die weten wat het betekent om vanwege oorlogsgeweld huis en haard te moeten verlaten en die hier hun leven weer proberen op te pakken. Twee van deze mensen hebben we bereid gevonden hun verhaal later tijdens deze bijeenkomst met u te delen. Het zijn de zussen Malak en Mahera Tawashi uit Syrië.
De muziek wordt vandaag verzorgd door AMN, een band die bestaat uit bewoners van het azc in Overloon. Muziek is zoals ze het zelf zeggen, ‘een brug van het azc naar de Nederlandse samenleving’. Op accordeon Nart Saheb Wojoukh, op gitaar Mazen Arafat en Ahmad Ashram.

Het afgelopen jaar werd door inwoners in alle kernen van onze gemeente op vele mooie manieren invulling gegeven aan de herdenking en viering van “70 jaar vrijheid”. Ook bij het bezoek van de nieuwe gemeenteraad van Sigmaringen kwam dit thema aan de orde. Samen legden wij een krans bij het Boxmeerse oorlogsmonument, bezochten wij het Duitse oorlogskerkhof in Ysselsteyn en het oorlogsmuseum in Overloon. Om gelijke redenen was tijdens de herdenking van 70 jaar vrijheid, mijn collega burgemeester Ulrich Francken uit Weeze bij de onthulling van het nieuwe oorlogsmonument in Maashees. Daarnaast waren er tal van vrijheidsactiviteiten voor Duitsers en Nederlanders in het grensgebied, al dan niet financieel gesteund door de Euregio. Dit zijn de concrete pijlers voor de overbrugging van ons gezamenlijk oorlogsverleden naar een vruchtbare samenwerking gebaseerd op respect en vertrouwen.
Bij al deze gelegenheden heb ik gewezen op het belang van leven in vrijheid, maar tegelijkertijd gewezen op de onrust aan de grenzen van ons vrije Europa.
In zijn legendarische toespraak op 8 mei 1985 van de afgelopen jaar overleden voormalige Duitse president Von Weiszäcker sloeg hij een brug van de zwarte periode van verdrukking door Nazi-Duitsland naar een vrij Europa van vredelievendheid. “Als wij ons herinneren, hoe zij die op grond van ras, godsdienstige of politieke overtuiging werden vervolgd en door een zekere dood bedreigd, vaak voor de gesloten grenzen stonden van andere landen, zullen wij de deur niet sluiten voor degenen die thans werkelijk aan vervolging blootstaan en bij ons bescherming zoeken”.
Na 30 jaar zijn deze woorden nog altijd actueel.

Ondanks alle zorg en angst heb ik een groot geloof in de toekomst en een rotsvast vertrouwen in wat inwoners van Nederland en zeker ook onze gemeente samen voor elkaar kunnen krijgen.
Dat we elkaar altijd weer weten te vinden. Zelfs in deze tijd waarin de verschillen tussen mensen soms belangrijker lijken dan dat wat ons bindt.
Ik ben er van overtuigd dat we die verbindingen kunnen blijven maken.

2015 is, ondanks de aandacht die de wereld om ons heen heeft gekregen, ook voor Boxmeer een jaar geweest, waarin voor onze samenleving gedenkwaardige zaken zijn gebeurd. Om er slechts enkele te noemen:
Als gemeente hebben we stilgestaan bij het overlijden van drie van onze medewerkers, Jos Koenen, Jan Lamers en Piet van Berne.
Als samenleving hebben we afscheid genomen van onze ereburger Dien Cornelissen. Zij overleed op 25 mei op 91-jarige leeftijd. Zij was een inspirerende vrouw die zich in haar werk en later in de politiek sterk heeft ingezet voor de zorg en de volksgezondheid. Zij was lid van de gemeenteraad van Boxmeer, van provinciale staten van Noord-Brabant en van de Eerste en Tweede Kamer.
Naar de Tweede Kamer hebben we dit jaar een tweede Boxmerenaar mogen afvaardigen. Na Emile Roemer verruilde Erik Ronnes het wethouderschap voor de landelijke politiek. De Boxmeerse politieke grond blijkt vruchtbaar. Peter Stevens versterkt sindsdien ons college.
Vermeldenswaardig is ook het 275-jarig jubileum van de Metworst, dat in maart groots werd gevierd. Het leverde niet alleen een prachtig gedenkboek op, maar de Metworstrennen zijn ook geplaatst op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland.
In februari werd in Boxmeer de 400e vestiging van Lidl geopend.
En in maart werd in aanwezigheid van onze Commissaris van de Koning de 10e editie van het Nederlands Kampioenschap Maasheggenvlechten gehouden.
Tijdens de viering van Koningsdag in april werd het nieuwe staatsieportret van ons koningspaar onthuld. Dit olieverfschilderij werd, net als dat van koningin Beatrix, vervaardigd door onze eigen Marta Jedrysko.
In april vond in Overloon de oplevering plaats van een medisch centrum en een 40-tal huurwoningen. Een particulier initiatief van de Overloonse inwoner Kees van der Kroon, die daarmee de voormalige Boerenbondlocatie een nieuwe invulling gaf.
Na het faillissement van Zooparc is de doorstart door de nieuwe eigenaar Libema inmiddels zeer succesvol.
In mei werd de slotviering rond het thema “70 jaar vrijheid” gehouden in het openluchttheater bij het Oorlogsmuseum. In aanwezigheid van enkele Nederlandse en Duitse burgemeesters werden indrukwekkende voorstellingen gegeven door inwoners van alle kernen van onze gemeente.
Tijdens de zomermaanden werd in de kernen Holthees, Overloon en Maashees ruim aandacht besteed aan het voornemen recreatiegebied Het Schaartven een nieuwe meer commerciële invulling te geven. Met succes streden de dorpsraden tegen het afsluiten van de Holthesedijk. De gemeenteraad werd duidelijk gemaakt dat deze ontwikkeling een brug te ver was. Op nieuwe plannen wordt gebroed.
En, om bij het thema brug te blijven, in oktober mocht ik samen met bewoners van Weijerstaete, een bruggetje openen dat hen in de gelegenheid stelt vanaf huis het Weijerpark in te wandelen.
En hoe belangrijk een brug óók is bleek toen onder de brug van de A77 het eerder ruw en gewetenloos van zijn voetstuk afgerukte beeld van de Engel van De Vaart werd teruggevonden.
Op 18 september mocht ik aanwezig zijn bij de uitreiking aan Henny Swinkels uit Rijkevoort door de Franse ambassadeur van een hoge Franse onderscheiding wegens zijn benoeming tot Officier in de Franse Orde van Verdienste voor de Landbouw.
In december vierde Bouwbedrijf Koenen in Holthees zijn 100-jarig bestaan. Zeker na jaren van teruggang in de bouw een grote prestatie van dit bedrijf om toch succesvol te blijven.

Per 1 september werd ik herbenoemd tot burgemeester van Boxmeer. Bij die gelegenheid heeft de gemeenteraad van Boxmeer mij gevraagd te investeren in onderlinge verbondenheid, door met optimisme en volharding de kracht van onze mooie gemeente te versterken. Zoals in de samenwerking binnen het Land van Cuijk, de regio Noordoost Brabant, Agrifood Capital en de Euregio. Ik heb het geloof dat we zaken gezamenlijk moeten oppakken, simpelweg omdat die vraagstukken ons daartoe nopen.
Veel is in goede samenwerking in onze regio al tot stand gekomen. Toch hebben we in onze gemeente en regio nog werk genoeg te verzetten. De gemeenteraad van Boxmeer heeft aangegeven die samenwerking in het Land van Cuijk zeer serieus te willen nemen door een motie in te dienen die zelfs al op korte termijn zou kunnen leiden tot één gemeente. Dit als vorm van ultieme samenwerking om onze burgers nog beter te bedienen en kansen te scheppen voor een economisch sterke regio met goede opleidingen en een sterke arbeidsmarkt waar de jongeren van nu ook na hun studie graag willen wonen en kunnen werken. En waar goede betaalbare zorg ons in staat stelt voor elkaar te blijven zorgen.

De rol van de overheid en gemeente is niet meer te vergelijken met 10 jaar geleden. Waar de een verregaande bemoeienis van de overheid verfoeit vindt de ander dat de overheid zich te weinig inzet voor noden van burgers en mensen in de kou laat staan.
Aan ons de uitdaging om vóór alles een betrouwbare overheid te zijn die klaar staat voor alle burgers en luistert wat er in de samenleving leeft. En samen met de maatschappelijke organisaties, het onderwijs, het bedrijfsleven en onze wijk- en dorpsraden vorm en inhoud geeft aan een leefbare en veilige samenleving met kansen voor iedereen.
We kunnen terugkijken op een jaar waarin gemeenten veel taken hebben overgenomen van de rijksoverheid, juist ook in de zorg voor onze meest kwetsbare inwoners. Een fikse klus, die we zo zorgvuldig mogelijk en met aandacht voor juist deze mensen zullen blijven uitvoeren.

De komende jaren zullen om al deze redenen in het teken staan van bruggen slaan en bouwen. Bruggen die steunen op stevige oevers. Oevers van vertrouwen in elkaar. Bruggen maken het mogelijk dat extremen elkaar ontmoeten, waarbij de kracht niet ligt in het wachten tot anderen over de brug komen, maar in het zelf de stap zetten om de ander tegemoet te treden.

Ik wens u allen, persoonlijk, voor uw familie, voor uw vereniging, voor uw werk, een hoopvol en vredig jaar waarin liefde, geluk en gezondheid u ten deel mogen vallen.

Daarop wil ik graag het glas met u heffen. Bedankt voor uw aandacht. Proost!