Van Rampjaar tot Victoriedag

Geplaatst op: maandag 21 maart 2016

Grave – Zaterdag 26 maart wordt door Carel Rabenhaupt, één van de hoofdpersonen van het Historisch Spektakel Grave 1674 op 2 en 3 april, de tentoonstelling ‘Met vliegend vaandel. Spektakel in 1674’ in het Graafs Museum geopend. Daarmee sluit de tentoonstelling in het Graafs Museum geheel aan op het Spektakel dat de gebeurtenissen rondom de belegering van Grave in 1674 tot leven doet komen. Vanaf 1672 is Grave bezet door de Fransen en wordt vervolgens in 1674 belegerd door de Republiek der Nederlanden, onder leiding van generaal Rabenhaupt. Dit beleg duurt in totaal vier maanden waarbij de stad zware verliezen kent, zowel in slachtoffers als bebouwing want bijna de hele binnenstad – inclusief het kasteel van Grave en de St. Elisabethkerk – wordt in puin geschoten. Vanaf zondag 27 maart is deze tentoonstelling te zien voor het publiek. Tijdens het Historisch Spektakel op 2 en 3 april kunnen bezoekers ook de onderaardse gang bezoeken en is de entree van het museum en gang gratis.

Het jaar 1672 staat in Nederland beter bekend als ‘het Rampjaar’. Naar de bekende zegswijze is de regering radeloos, de bevolking redeloos, het land reddeloos. De Republiek der Zeven Verenigde Provinciën wordt aangevallen door de legers van Frankrijk, Engeland, Munster en Keulen. Het Franse leger behaalt onder aanvoering van de beroemde maarschalk Henri de la Tour d'Auvergne, vicomte de Turenne in korte tijd grote successen. Soms gaat dat bijna vanzelf: de vesting Grave valt op 1 juli 1672 zonder slag of stoot in Franse handen, omdat het Staatse garnizoen deels naar elders was verplaatst. Onder leiding van stadhouder Willem III lukt het een groot aantal steden terug te veroveren. Op 27 oktober 1674, na een beleg van vier maanden onder leiding van generaal Carel Rabenhaupt, capituleert de Franse generaal De Chamilly en de dag daarna, op 28 oktober, wordt Grave bevrijd. Willem III is daar zelf bij; hij had versterkingen gebracht die de weegschaal om deden slaan in het voordeel van de Republiek. Maar de strijd heeft een hoge prijs: er zijn aan beide kanten grote verliezen en de stad ligt in puin. Dat is voor de derde keer, na 1586 en 1602.

Ter gelegenheid van het door de Cloveniers op 2 en 3 april 2016 georganiseerde Historisch Spektakel over het beleg van 1674 toont het Graafs Museum haar bezoekers de bijzonderheden van dat beleg: Wat was de toestand van de vesting Grave voor 1674? Wie waren de hoofdrolspelers? Hoe zat het met Jan Soldaat? Hoe ging het vertrek van de Fransen in zijn werk?

Liefdebrieven van een Portugese non
Bijzondere stukken van veelal eeuwen oud worden in het museum getoond. Bij deze speciale gelegenheid toont het museum het grote tafellaken met servetten waarin de overwinning van Willem III is bewierookt. Een tekening uit 1672 met een gezicht op Grave voor de grote verwoestingen van 1674, dus met een ongeschonden St. Elisabehtkerk, veel groter dan wij haar tegenwoordig kennen. Een pas verworven handgekleurde ets van Jan Luyken van het beleg van 1586;
Enkele minutieus nagebouwde mortieren (kleine kanonnen) met bijbehorende originele kogels;
Verschillende penningen, met beeltenisseen van Willem III, de overwinnaar van Grave maar ook ter herdenking van de moord op de gebroeders De Witt in het jaar 1674.

En u krijgt een totaal andere kijk op het leven van de verdediger van Grave, de markies de Chamilly. Wist u dat hij in de literatuur niet alleen bekend is gebleven als verdediger van Grave, maar ook als geadresseerde van liefdesbrieven van een Portugese non?

Gratis toegankelijk op 2 en 3 april
Tijdens het Historisch Spektakel is het Graafs Museum (St. Elisabethstraat 10A) gratis toegankelijk en is ook de onderaardse gang geopend.