Metworstrennen

Boxmeer

Befaamde METWORSTRENNEN al sinds 1740 in Boxmeer  

Geschiedenis van de Metworstrennen
De Metworstrennen is een eeuwenoude paardenrace die ieder jaar op carnavalsmaandag in Boxmeer wordt gehouden. Sommigen menen zelfs dat de traditie nog zou voortkomen uit een oud-Germaans vruchtbaarheidsritueel. In vroegere tijden werden door jonge vrijgezelle ruiters door middel van het rijden door de velden van de Goden gepoogd de vruchtbaarheid voor het komende jaar te verkrijgen. Deze vruchtbaarheidsritten werden gehouden in het begin van de vastentijd (Carnaval). Daardoor kreeg de Metworst later affiniteit met de Carnaval.

Het oudst bekende reglement dateert uit 1740, dit wordt dan ook als het oprichtingsjaar van de vereniging ‘de Metworst’ gezien. Het doel van de vereniging staat al meteen duidelijk in het eerste artikel van dit reglement omschreven:
“Het doel der Vereeniging is, om een aloud gebruik - dat ingesteld werd door eene liefdadige dame, en dat beslaat in het wedrennen om eene metworst, de jaarlijksche belooning van eene edelmoedige daad, door Boxmeersche jongeren aan bovenbedoelde dame bewezen - in onze gemeente te handhaven en in eere te houden.”  

Volgens de overlevering was er in de 15e eeuw een ‘Freule Aleida’ die tijdens haar wekelijkse rijtoer met haar koets van de weg raakte. Boxmeerse ‘vruchtbaarheidsruiters’ schoten haar met hun paarden te hulp en hielpen haar weer op weg. Als dank voor hun hulp belastte de freule één van haar hoeves in Vortum Mullem (de ‘Belaste Hoeve’) met een jaarlijkse schenking: een zeven ellen lange metworst, een wegge en een brood, twee vaten bier en een halve varkenskop. Vanaf dat moment zou er elk jaar een paardenrace gehouden worden om te bepalen wie de schenking in ontvangst mag nemen. Niet voor niets is het credo van de vereniging: ‘Wij handhaven het recht onzer vaderen.’  

Niet iedereen kan zomaar deelnemen aan de Metworstrennen. Deelname is alleen mogelijk voor ‘Boxmeerse jonggezellen’, die bovendien lid zijn van de 'Instelling der Tijdelijck Jonggesellen van Boxmeer'. Onder ‘jonggezel’ wordt verstaan: geboren, getogen en woonachtig in het kerkdorp Boxmeer en ongehuwd zijn. De winnaar van deze afvalrace wordt voor één jaar de 'Koning van de Metworst'. Dit is de hoogste eer die in Boxmeer te behalen valt. Zeer speciaal is het wanneer de Koning van de Metworst drie jaar achter elkaar wint, want dan mag deze persoon zich 'Keizer van de Metworst' noemen. Maar sinds het jaar 1900 is dit nog geen één ruiter gelukt.  

Programma van Metworstmaandag
De jaarlijkse Metworstrennen moeten op de maandag voorafgaande aan de vastenavond gehouden worden en vindt plaats in het 'Vortums veld', een provinciale weg tussen tussen de kerkdorpen Sambeek en Vortum-Mullem. Vanaf 04.00 uur in de ochtend worden de Boxmeer inwoners door de hoornblazers gewekt. Hierna trekken duizenden bezoekers aan het begin van de ochtend al lopend van Boxmeer naar het Vortums veld, om te gaan kijken wie er "dit joar de Kunning wurdt".

De Metworstrennen bestaat uit een afvalrace van meestal 13 ritten verdeeld over 3 manches, de afstand van het parcours is bijna 800 meter. De eerste rit begint meestal rond 09.30 uur. De winnaar van de laatste rit, de ‘Kunningsrit’, haalt als kersverse Metworstkoning bij de ‘Belaste Hoeve’ de jaarlijkse schenking van goederen aan de Metworstvereniging op en wordt daar dan door de beschermvrouwe met het zilveren koningsschild omhangen. Vervolgens gaat de Koning onder begeleiding van de andere ruiters en de ‘gekkenkar’ terug naar Boxmeer, waar hij onder de Wilhelminaboom door de beschermvrouwe tot 'Kunning van de Metworst' gekroond wordt en waarna de erewijn geschonken kan worden.  

Direct daarna begint een grandioos ‘Kunningsbal’ in de feesttent nabij “Hotel Riche”, waar de Koning door een grote menigte wordt toegejuicht. Om 18.00 uur is er dan in het clubhuis van de Koning een ‘Koningsreceptie’. Tot diep in de nacht blijft het één groot feest in alle kroegen van Boxmeer.  

Voor meer informatie over de Metworst: www.metworst.nl